Chứng ngưng thở khi ngủ trung ương (CSA) là một chứng rối loạn hô hấp khiến cơ thể bạn giảm hoặc ngừng nỗ lực thở trong khi ngủ. Nó thường được gây ra bởi một vấn đề trong não hoặc tim. Tình trạng này khác với chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA) vì vấn đề không phải do tắc nghẽn đường thở. Ngưng thở khi ngủ trung ương cũng ít phổ biến hơn ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn.
Ngưng thở khi ngủ trung ương là gì?
Ngưng thở khi ngủ trung ương là một dạng bất thường của kiểu thở xảy ra trong giấc ngủ. Trong trường hợp CSA, ngưng thở xảy ra do các tín hiệu trong não. Điều này khác biệt với chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA), nơi các mô mềm phía sau cổ họng bị đóng lại, tạo ra tắc nghẽn đường thở.
CSA ít phổ biến hơn OSA, thường ảnh hưởng nhiều ở nam giới, đặc biệt là người lớn tuổi. Một số người có thể trải qua cả CSA và OSA. Nếu không được điều trị, CSA có thể dẫn đến giấc ngủ kém chất lượng, triệu chứng ban ngày và giảm mức oxy trong máu.
Triệu chứng của CSA
Các dấu hiệu phổ biến của CSA bao gồm:
- Giấc ngủ bị gián đoạn.
- Mất ngủ.
- Thường xuyên bị thức giấc khi ngủ.
- Buồn ngủ ban ngày quá mức.
- Sự tập trung kém.
- Các vấn đề về trí nhớ.
- Đau đầu buổi sáng.
Một số người cũng có thể được thông báo rằng họ không thở đều hoặc ngưng thở khi ngủ, tuy nhiên, những triệu chứng này không đặc hiệu cho CSA. Ngáy cũng có thể xuất hiện, mặc dù không nghiêm trọng như trong trường hợp của OSA.
Nguyên nhân và các yếu tố gây ra CSA
CSA thường kèm theo các nguyên nhân và yếu tố nguy cơ như:
- Rối loạn tim (suy tim sung huyết, vấn đề nhịp tim như rung nhĩ hoặc cuồng nhĩ)
- Vấn đề thần kinh (đột quỵ, tổn thương não, dị tật bẩm sinh về hệ thần kinh trung ương)
- Sử dụng thuốc opioid (morphin, hydrocodone, oxycodone, fentanyl và methadone)
- Suy thận
- Sống ở độ cao trên 2500 mét (8200 feet)
- Sử dụng áp lực đường thở dương liên tục (CPAP) cho OSA
- Hội chứng di truyền (hội chứng Prader Willi hoặc hội chứng Rett)
Đối với một số người, nguyên nhân của CSA không rõ ràng, và được gọi là chứng ngưng thở khi ngủ trung ương vô căn. Việc xác định nguyên nhân này là quan trọng để hướng dẫn điều trị cho những người bị CSA.
Làm cách nào để biết liệu tôi có CSA hay không?
Nếu bạn thấy có các triệu chứng hoặc yếu tố nguy cơ của CSA, hãy thảo luận với bác sĩ hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Họ có thể quyết định xem bạn cần phải thực hiện một nghiên cứu giấc ngủ (polysomnogram) để kiểm tra xem có sự ngưng thở khi ngủ hay không.
Khi có lo ngại về CSA, ưu tiên thực hiện nghiên cứu giấc ngủ trong phòng thí nghiệm hơn là tại nhà. Nghiên cứu giấc ngủ sẽ theo dõi kiểu thở và mức độ oxy trong cơ thể của bạn. Đồng thời, bạn có thể được theo dõi nồng độ carbon dioxide (CO2) nếu lo lắng về mức CO2 cao hoặc thở nông yếu.
Trong trường hợp CSA với mức CO2 cao, xét nghiệm có thể cần được thực hiện để kiểm tra các rối loạn khác.
Nguồn tham khảo: American Thoracic Society