Ngáy có thể là triệu chứng của chứng ngưng thở khi ngủ nhưng không phải ai ngáy cũng bị rối loạn giấc ngủ. Ngưng thở khi ngủ là một chứng rối loạn giấc ngủ nghiêm trọng khiến bạn tạm thời ngừng thở khi ngủ. Nếu bạn thường xuyên mệt mỏi vào ban ngày mặc dù đã ngủ đủ giấc hoặc nếu tiếng ngáy của bạn đi kèm với âm thanh nghẹt thở hoặc thở hổn hển, bạn có thể bị ngưng thở khi ngủ.

Cách nhận biết tình trạng ngủ ngáy và ngưng thở khi ngủ

Người bị ngủ ngáy thường không nhận ra tình trạng của mình, và cần người thân thông báo lại. Ngưng thở khi ngủ là một giai đoạn ngắn trong quá trình ngủ, xuất phát từ sự tắc nghẽn đường thở. Các dấu hiệu thường gặp của ngưng thở khi ngủ bao gồm tiếng ngáy lớn, các cơn ngưng thở trong đêm, thở phì phò và sau đó là thở dồn dập, thậm chí có thể đánh thức chính bạn do cảm giác ngạt thở. Người bệnh thường có thể nhận thức được những giai đoạn này. 

Ngáy thường trở nên thường xuyên và cường độ tăng lên theo thời gian. Phần lớn người bị ngủ ngáy không nhận biết rằng họ đang gặp vấn đề về giấc ngủ và mức độ nghiêm trọng của tình trạng này. Tuy nhiên, không phải tất cả người ngủ ngáy đều trải qua ngưng thở khi ngủ. 

Ngoài tiếng ngáy và ngưng thở, có những triệu chứng khác thường gặp của ngưng thở khi ngủ, bao gồm sự buồn ngủ ban ngày cực kỳ, có thể dẫn đến việc ngủ gật khi làm việc hoặc khi lái xe. Các biểu hiện khác của ngưng thở khi ngủ có thể bao gồm đau đầu buổi sáng, giảm khả năng tập trung, trí nhớ kém, tăng cảm xúc như cáu kỉnh, trầm cảm, tiểu ban đêm tăng, cổ khô khi thức giấc. Ở trẻ em, hội chứng ngưng thở khi ngủ có thể gây ra hành vi quấy rối, khó chịu, giảm hiệu suất học tập và thậm chí là tiểu dầm.

Những ảnh hưởng của ngủ ngáy và ngưng thở khi ngủ

Khi ngủ, tiếng ngáy có thể đạt cường độ lên đến 80dB, tương đương với tiếng ồn của một máy hút bụi hay đám đông ồn ào, ảnh hưởng đến giấc ngủ của những người xung quanh. Nhiều người ngủ ngáy cho rằng điều này chỉ tạo ra sự phiền toái nhỏ cho người xung quanh mà không ảnh hưởng đến sức khỏe cá nhân, nhưng theo nghiên cứu, ngủ ngáy liên quan chặt chẽ đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm:

Ở trẻ em, việc ngủ ngáy có thể gây khó khăn khi vào giấc ngủ, đồng thời có thể dẫn đến ngưng thở lúc ngủ, làm giảm chất lượng giấc ngủ và khiến cho trẻ cảm thấy mệt mỏi do não bộ không đủ thời gian để nghỉ ngơi và hồi phục. Ngủ ngáy ảnh hưởng đến sóng điện não, có thể làm giảm trí nhớ, tinh thần mệt mỏi, giảm khả năng tập trung và học tập.

Ở người lớn, mắc bệnh ngủ ngáy tăng nguy cơ ngưng thở trong lúc ngủ. Ngưng thở khi ngủ nguy cơ thiếu hụt oxy toàn bộ cơ thể, ảnh hưởng đến hệ tim mạch, phổi, thận, tuyến tụy, và não. Giấc ngủ bị gián đoạn, làm cho người bệnh không có giấc ngủ sâu, dễ tỉnh giấc vào nửa đêm, đồng thời gây mệt mỏi, suy giảm hiệu suất làm việc, thậm chí có thể dẫn đến việc ngủ gục ban ngày. Các vấn đề về trí nhớ, sự linh hoạt, tâm trạng không ổn định và trầm cảm cũng có thể phát sinh từ tình trạng ngủ ngáy và ngưng thở. Nguy cơ các vấn đề sức khỏe như tăng huyết áp, nhịp tim nhanh, nhồi máu cơ tim, đau đầu, giảm ham muốn tình dục, và tai biến mạch máu não cũng tăng lên. Trong những trường hợp nặng, ngưng thở có thể kéo dài hơn 10 giây và dẫn đến tình trạng đột tử.

Các biện pháp khắc phục tình trạng ngủ ngáy và ngưng thở khi ngủ

Ngủ ngáy là một vấn đề phổ biến ở mọi độ tuổi, gây ảnh hưởng không chỉ đến sức khỏe cá nhân mà còn đến giấc ngủ của người xung quanh, do đó việc giải quyết sớm là rất quan trọng. Ngủ ngáy có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, và để chữa trị hiệu quả, quan trọng nhất là xác định nguyên nhân cụ thể và kết hợp với việc thay đổi thói quen hàng ngày. Dưới đây là một số cách hiệu quả:

• Thay đổi tư thế ngủ: Chọn tư thế nằm nghiêng có thể giảm tình trạng ngủ ngáy. Sử dụng gối dày hoặc đặt gối phía sau lưng khi nằm có thể giúp hạn chế ngủ ngáy.
• Giảm cân: Việc giảm cân có thể giảm áp lực lên đường hô hấp, đặc biệt là giảm mỡ ở vùng cổ, từ đó làm cho quá trình hít thở trở nên dễ dàng hơn.
• Hạn chế uống rượu và thuốc lá: Tránh uống rượu ít nhất 4 giờ trước khi đi ngủ và hạn chế hoặc ngừng sử dụng thuốc lá, vì chúng có thể làm tăng khả năng ngủ ngáy.
• Tập thể dục đều đặn: Tập thể dục thường xuyên không chỉ giúp giảm cân mà còn tăng sức mạnh cơ bắp, cải thiện nhịp tim và tăng cường lượng oxy cung cấp cho não.
• Giữ vệ sinh phòng ngủ: Thường xuyên thay ga giường, vỏ gối để tránh mạt bụi, một tác nhân có thể gây dị ứng và ngủ ngáy.
• Làm thông thoáng đường thở ở mũi: Đối với trường hợp nghẹt mũi, sử dụng thuốc xịt mũi có thể giúp làm thông thoáng đường thở và giảm ngủ ngáy.
• Thói quen ngủ điều độ: Thói quen ngủ đều đặn, đủ giấc từ 6-8 tiếng mỗi đêm giúp cơ thể hồi phục và tránh tình trạng quá mệt mỏi, làm giảm ngủ ngáy.
• Chú ý đến sự cần thiết của máy đa ký giấc ngủ: Trong trường hợp người ngủ ngáy có các triệu chứng nhức đầu, mệt mỏi, và buồn ngủ ban ngày, việc sử dụng máy đa ký giấc ngủ để chẩn đoán và điều trị các vấn đề như ngưng thở lúc ngủ là quan trọng.

Việc hiểu rõ và chủ động đối mặt với nguyên nhân cụ thể của ngủ ngáy là quan trọng để áp dụng các biện pháp điều trị hiệu quả.